Nedićeva rehabilitacija pred apelacionim sudom

Žalba na odbacivanje zahteva za rehabilitaciju podneta zbog „bitne povrede odredaba postupka”

Podnosioci zahteva za rehabilitaciju Milana Nedića, predsednika pronemačke Vlade Srbije tokom Drugog svetskog rata, uložili su žalbu na odluku Višeg suda u Beogradu, kojom se odbacuje zahtev za rehabilitaciju generala, uz obrazloženje da je pravno neuredan. Kako je navedeno, žalba je podneta zbog bitne povrede odredaba vanparničnog, odnosno parničnog postupka, pogrešno i nepotpuno utvrnenog činjeničnog stanja i pogrešne primene materijalnog prava. Aleksandar Nedić, praunuk Milana Nedića (general je roneni brat njegovog pradede) i generalni sekretar Srpskog liberalnog saveta (SLS), kaže za „Politiku” da je žalbu Apelacionom sudu u Beogradu podneo njihov pravni zastupnik, advokat Zoran Živanović.

– Osim u moje, žalba je podneta i u ime Udruženja političkih zatvorenika i žrtava komunističkog režima, kao i Srpskog liberalnog saveta, koji je programski naslednik Srpske liberalne stranke. Naš pravni zastupnik je objasnio sve nejasnoće koje je nižestepeni sud imao oko rehabilitacije generala Nedića, a mi podnosioci se nadamo da će dodatna obrazloženja pomoći nadležnom sudu da pokrene rehabilitaciju – kaže Nedić. Njihova je želja, kako tvrdi, da na ročištu iznesu argumente koji su široj javnosti Srbije malo poznati ili sasvim nepoznati: da je Nedić spasao preko 350.000 Srba iz NDH, da nijedan Srbin nije bio mobilisan i na silu odveden na Istočni front, da Nedić nije osnivač Banjičkog logora, već je to bila bila komesarska uprava pod Milanom Aćimovićem, kao i da vlada Milana Nedića nema veze sa osnivanjem logora Sajmište, jer je on bio na teritoriji NDH. – Uprava i stražari Sajmišta bili su Nemci ili ustaše, a sa beogradske strane, u organizaciji Nemaca, prevoženi su beogradski i srpski Jevreji, direktno po zapovesti Gestapoa. Svi ovi dokumenti se mogu naći u arhivama grada Beograda i Arhivu Srbije, pa je to veoma lako proveriti. Tadašnja srpska vlada pod rukovodstvom Milana Nedića, odgovorno tvrdim, nema nikakve veze sa likvidacijama i mučenjima logoraša na Sajmištu. Uostalom, lično je Nedić spasao predsednika i sekretara Jevrejske opštine u Beogradu, doturajući im lažna dokumenta, kako bi prebegli u italijansku okupacionu zonu – tvrdi generalov praunuk. Generalni sekretar SLS-a uverava da bi Srbija bila podeljena izmenu Bugara, Manara i NDH da Nedić nije prihvatio da preuzme formiranje vlade na nagovor 360 srpskih intelektualaca, sa akademikom Aleksandrom Bjelićem na čelu. To je bio, da podsetimo, „Proglas srpskom narodu”, kojim su pripadnici tadašnje elite pozvani da stanu na stranu nacističke Nemačke. – Da nije prihvatio, bio bi to kraj Srbije. O tome je pisao i ekonomski savetnik Trećeg rajha Herman Nojbaher u svojoj knjizi. Poseban, lični ugao, daje i činjenica da je Nedić prihvatio ovu funkciju tek nakon pogibije sina u eksploziji u Smederevu, iako mu je bilo nuneno mnogo ranije. On je svesno žrtvovao sebe, kako bi spasao Srbiju od potpune propasti – objašnjava Nedić. Postupak rehabilitacije je jedan od načina da se utvrdi šta je i ko je bio Milan Nedić, i kakva je njegova uloga u srpskoj istoriji, smatra praunuk. – Nedić je tragična ličnost srpske istorije. Smatram da je Draža Mihailović, za razliku od Nedića, bio autentični antifašista, a da je Nedić bio na čelu pronemačke vlade, ali i patriota koji se trudio da u tim krvavim danima spase što veći broj srpskih glava. I tvrdim da on, za razliku od Dimitrija Ljotića, nije bio nacista. Zato verujem da je potrebna rehabilitacija Milana Nedića, bez ikakve glorifikacije njegove ličnosti. Tome bi svakako doprinela javna i otvorena rasprava o ulozi kako Nedića tako i Draže Mihailovića i Josipa Broza u istorijskim dešavanjima 20. veka – kaže generalni sekretar SLS-a Aleksandar Nedić.